ACMV နဲ႕ပတ္သက္လို႕ အပိုင္း (၂)

       က်ေနာ္ ဒီအပိုင္းေလးနဲ႕ပတ္သက္လို႕  Air Con အမ်ိဳးအစားေတြဘယ္နွစ္မ်ိဳး ရွိလဲဆိုတာကို မခြဲျခားခင္မွာ သူအလုပ္လုပ္ပံုေလးကို အက်ဥ္းေလးျဖင့္ ရွင္းျပလိုပါတယ္ က်ေနာ္အရွငး္ဆံုးပံုစံျဖင့္ေျပာျပသြားပါ့မယ္ ဘယ္လို Air conditioning မွာမဆို အဓိက အစိတ္ပိုင္းၾကီး ေလးပိုင္းပါဝင္ပါတယ္ အဲဒီအစိတ္အပိုင္းမွာ Refrigerant ဆိုတဲ့ ေအးေစနိုင္တဲ့ Gas ကို ျဖတ္ျပီးစီးဆင္းေစလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ Refrigerant Cycle ကိုျဖစ္ေပၚေစျပီး အဲလိုၾကိမ္ဖန္မ်ားစြား ျဖစ္ေပၚေစျခင္းအားျဖင့္ Room temperature ကို comfort ျဖစ္ေစပါတယ္ အဲဒီ cycle ျဖစ္ေပၚေစနုိင္ဖို႕အတြက္ ပါဝင္တဲ့ အဓိက အစိတ္ပိုင္းၾကီး ေလးပိုင္းကေတာ့ ....

1. Evaporator
2. Compressor
3. Condensor 
4. Expansion Valve

တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ က်ေနာ္ ေအာက္မွာ ပံုေလးေတြနဲ႕ျပျပီး အနည္းငယ္ ေျပာျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္....

           

   ပထမပံုကိုၾကည့္ပါ Low Pressure side and high pressure side ဆိုျပီး နွစ္ပိုင္းျပထားတာေတြရပါလိမ့္မယ္ အျပာေရာင္ေလးျခယ္ထားသည္က Low side ျဖစ္ျပီး အနီေရာင္ေလးနဲ႕ျခယ္ထားသည့္အပိုင္းက High side ျဖစ္ပါတယ္ Low side ဘက္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အိမ္ထဲမွာထည့္ထားတဲ့ Air con (Fan Coil Unit) လို႕ေခၚတဲ့ Evaporator တည္ရွိျပီးေတာ့ High side ဘက္မွာေတာ့ အိမ္အျပင္ဘက္မွာထားတဲ့ Condensing Unit (CU) ေခၚ Condensor တည္ရွိပါတယ္ က်န္တဲ့ နွစ္ခုျဖစ္တဲ့ Compressor နဲ႕ Expension Valve တို႕ကေတာ့ Low side နဲ႕  High side ကို အကုူးအေျပာင္းလုပ္ေပးတဲ့ Pressure Changer နဲ႕ Heat Changer လို႕ သတ္မွတ္ေပးလို႕ရပါတယ္ခင္ဗ်ာ....ဒါဆိုရင္ အစဥ္တိုင္းသြားရေအာင္ေပါ့.....

1. Evaporator (or) Air con fan coil unit - သူကေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အိမ္ထဲမွာထားတဲ့ (အမွတ္ ၃) ပံုမွာျပထားတဲ့ Internal Unit ျဖစ္ပါတယ္....သူ႕ရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အပူေတြကိုစုပ္ေပးျပီး ေတာ့ ေအးျမေအာင္လုပ္ေပးတဲ့ အရာပဲျဖစ္ပါတယ္.....ဘယ္လိုအပူေတြကိုစုပ္ေပးလဲ ဆိုေတာ့ Evaporator Coil ထဲမွာ ေအးတဲ့ Gas (or) Refrigerant ေတြကိုျဖတ္သန္းစီးဆင္းေစျခင္းအားျဖင့္ ေအးျမေစပါတယ္ အဲလိုေအးျမဖို႕  အဲဒိ internal unit ထဲမွာ blower  လို႕ေခၚတဲ့ Fan တစ္ခုလိုအပ္ပါတယ္ သူကေန ေအးျမတဲ့ Evaporator coil ထဲက ေအးျမတဲ့ Refrigerant ေတြကို မွုတ္ထုတ္ေပးပါတယ္ ....System အရေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပံု (၁) နဲ႕ (၂) ကိုျပန္ၾကည့္ပါ Expansion Valve ကေနထြက္လာတဲ့ Low pressure and cold temperature refrigerant liquid ေတြက Evaporator coil ဆီကိုသြားေနတာေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္ ဘာလို႕  Low pressure ျဖစ္ေအာင္ထားရလဲ ဆိုရင္ အပူစုပ္နိုင္မွဳအားေကာင္လို႕ပါ ... အဲဒီ Low pressure and cold liquid ေတြက Evaporator coil ထဲမွာ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းသြားျပီးေတာ့  Blower ကေန မွုတ္ထုတ္လိုက္မယ္ဆို အခန္းထဲကို ေအးျမတဲ့ ေလေအးေတြေရာက္ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္ ဒါကို Supply Air လို႕ေခၚပါတယ္ ေလေအးေတြကို ပို႕ေဆာင္ေပးတာေပါ့ အသြားရွိရင္ အလာလဲ ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္ ပို႕ျပီးရင္ျပန္ရမယ္ေလ ေလေအးေတြကိုပို႕ေဆာင္ေပးလို႕ အခန္းက ေအးသြားေပမယ့္ အခန္းထဲမွာရွိတဲ့ ေလပူေတြကေတာ့ Internal Unit ထဲကိုျပန္လည္ျဖတ္သန္းေစပါတယ္ အမွတ္ (၃) ပံုကိုၾကည့္ပါ Internal Unit ဆိုတဲ့ပံုမွာ အျပာေ၇ာင္နဲ႕ အနီေ၇ာင္ျမွားကိုေတြ႕၇ပါ့မယ္ အျပာေ၇ာင္ကေတာ့ supply air ျဖစ္ျပီးေတာ့ အနီေရာင္ကေတာ့ return air ျဖစ္ပါတယ္ က်ေနာ္တို႕  air con ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ supply air ပဲရွိသလိုပဲထင္ရပါတယ္ သူကျမင္လြယ္တယ္ေလ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ supply ari ကို shutter ေလးက အျမဲ swing လုပ္ေပးေနလို႕ေပါ့ အဲေတာ့ return air ကဘယ္ကေနျပန္ဝင္လဲ ဆိုေတာ့ စက္ရဲ႕ အေပၚပိုင္း ကေနျပန္ဝင္ပါတယ္ အဲမွာဖြင့္ၾကည့္လိုက္ရင္ filter ေလစစ္စကာေတြ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္.... ဒါဆိုရင္ return air ေလပူေတြကို blower ကေနျပန္လည္စုပ္ယူျပီးေတာ့ evaporator coil ေပၚမွာ ျပန္လည္ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေစပါတယ္ အဲေတာ့ေတာ့ ေအးျမတဲ့ evaporator coil ကေန အပူေတြကိုစုပ္ယူသြားပါတယ္ အဲလိုစုပ္ယူသြားတဲ့အခါမွာေတာ့ ေအးျမတဲ့ liquid refrigerant ေတြကေနျပီးေတာ့ ေႏြးတဲ့ အေငြ႕ warm vapour gas အျဖစ္ကိုကူးေျပာင္းသြားပါတယ္ ပံု (၁) နဲ႕ (၂) ကိုျပန္ၾကည့္ပါ ဒါဆိုရင္ expension valve ကေန ေအးျမတဲ့ Cold and low pressure liquid ေတြက evaporator ကိုျဖတ္ျပီးေတာ့  evaporator coil အထဲမွာ heat exchange လုပ္လုိက္ျပီဆိုေတာ့ evaporator ကအထြက္မွာ ေႏြးတဲ့ အေငြ႕ warm  and low pressure gas အျဖစ္သို႕ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္ အဲဒိီျဖစ္စဥ္မွာ low pressure အေနနဲ႕ပဲသြားေနတာျဖစ္ပါတယ္ ဒါကေတာ့ evaporator ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ပဲျဖစ္ပါတယ္ ..... အလြယ္ဆံုး ဥပမာကိုေပးရမယ္ ဆိုရင္ ေအးျမတဲ့ေရကို ဆူေအာင္ တည္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေရခန္းျပီး အဲဒီေရေတြဟာ ပူတဲ့ အေငြ႕ကို ေျပာင္းလဲသြားတယ္ဆိုတာပါပဲ ......
2. Compressor - သူကေတာ့ Low pressure ကေနျပီးေတာ့ High pressure ကိုေျပာင္းလဲေပးတဲ့ အရာလို႕ေျပာလို႕၇ပါတယ္ တနည္းအားျဖင့္ refrigerant cycle ျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးတဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္..ဒါဆိုအေပၚမွာက်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ evaporator ကေနထြက္လာတဲ့ warm and low pressure gas ေတြက compressure ထဲမွာ ျဖတ္သန္းလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ compressor ကေန High press ျပဳလုပ္လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ High temperature and high pressure gas အျဖစ္သို႕ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္ ပံု (၁) နဲ႕ (၂) ကိုၾကည့္ပါ.... ဘာေၾကာင့္ အဲလိုျပဳလုပ္ရလဲဆိုေတာ့ အဲဒီကေနထြက္လာတဲ့ high temp and high pressure gas ေတြကို Condenser coil ထဲမွာ Heat exchange ျပဳလုပ္မွသာ gas stage ကေန liquid stage ျပဳလုပ္နိုင္ဖို႕ အေကာင္းဆံုးအေျခေနျဖစ္ပါတယ္...ဒါကေတာ့ Compressure ရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ပဲျဖစ္ပါတယ္ Compressure ကိုေတာ့ CU (Condensing Unit ) ေခၚ Outdoor ထဲမွာထည့္ထားပါတယ္....
3. အေပၚမွာေျပာခဲ့တဲ compressor ကေနထြက္လာတဲ့ High temp and high pressure gas အေျခအေနက မွာရွိတဲ့ gas ေတြကို Condenser ထဲမွာျဖတ္သန္းစီးဆင္းေစမွာျဖစ္ပါတယ္ ပံု (၁) နဲ႕ (၂)ကိုၾကည့္ပါ အဲဒီ Conderser Unit မွာလဲ Fan တစ္ခုပါပါတယ္ အဲဒီ fan ကေန ေစာေစာက စီးဆင္းလာတဲ့ high temp and high pressure gas ေတြကို အေအးခံေစမွာျဖစ္ပါတယ္ အဲလိုအေအးခံလိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ high temp and high pressure gas ေတြက ျပင္ပေလေအးထုနဲ႕ထိေတြ႕လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ gas stage ကေန liquid stage ကိုေျပာင္းလဲသြားပါတယ္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ high temp and high pressure gas ကေနျပီးေတာ့ warm and high pressure liquid ကိုေျပာင္းလဲသြားေစပါတယ္ သူ႕ကိုေလနဲ႕ အေအးခံသည္ျဖစ္သည္ အတြက္ေၾကာင့္  air cool conderser လို႕ေခၚပါတယ္.... အရွင္းဆံုးဥပမာနဲ႕ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပူေနတဲ့အေငြ႕ထြက္ေနတဲ့ နြားနို႕တခြက္ကို ေလနဲ႕ မွုတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ အဲနြားနို႕က အေငြ႕ပ်ံမွဳမရွိေတာ့ပဲ ေနြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္....ဒါကေတာ့ condenser coil ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ပါ အေပၚကပံုေလးေတြျပန္ၾကည့္ပါ ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္......
4. ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ Compressor နဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္အလုပ္လုပ္တဲ့ Expansion Valve ျဖစ္ပါတယ္ Expansion ဆိုတဲ့အတိုင္း High side ကေန low side ျဖစ္ေအာင္ Expand ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္ သူကလဲ အဓိကက်ပါတယ္ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ Evaporator ထဲကို သြားရမဲ့ refrigerant မပာဏကို ကန္႕သတ္ေပးျခင္းျဖင့္ compressor ကို cut in or cut out ျပဳလုပ္ေပးလို႕ပါ...ပံု (၁) နဲ႕ (၂) ကိုျပန္ၾကည့္ပါ Condersor Coil ကေနထြက္လာတဲ့ Warm and high pressure liquid ကို Expansion Valve ထဲမွာျဖတ္သန္းစီးဆင္းေစျခင္းအားျဖင့္ expansion valve ကေန expand ျပဳလုပ္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ warm temp and high pressure liquid ကေန ျပီးေတာ့ cold and low pressure liquid အဆင့္သို႕ေျပာင္းလဲေပးမွာျဖစ္ပါတယ္ အဲဒီ cold and low pressure liquid refrigerant ေတြကို evaporator coil ထဲကိုျဖတ္သန္းေစျခင္းအားျဖင့္ ေနာက္ထပ္တစ္ၾကိမ္ cycle အသစ္ျပန္စျခင္းျဖစ္ပါတယ္.....အဲဒီလို ၾက္ိမ္ဖန္မ်ားစြာျပဳလုပ္ေစျခင္းျဖင့္ ေကာင္းမြန္တဲ့ refrigerant cycle သို႕မဟုတ္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေလေအးေပးစနစ္ကို ၇ရွိေစမွာျဖစ္ပါတယ္ ..... ကဲဒါေလးကေတာ့ သူ႕ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကို အနည္းငယ္ ေျပာျပသြားတာျဖစ္ပါတယ္ .... ျပီးရင္ေတာ့ Air conditioning မွာ ဘယ္လိုအမ်ိဳးအစားေတြခြဲထားတယ္ဆုိတာ ေနာက္ထပ္ပို႕စ္ တစ္ခုအေနနဲ႕ ထပ္ေရးပါ့မယ္ ... အားလံုးပဲ လိုအင္ေတြျပည့္စံုၾကပါေစ .... ေစတနာအားျဖင့္.....ေက်ာင္းရြာသား.....